แก้ไขเมื่อ 14 มกราคม 2561
จังหวัดนครปฐมเป็นที่ตั้งของมณฑลเก่าแก่ “มณฑลนครชัยศรี” มีความเจริญรุ่งเรืองทั้งด้านคมนาคมทางน้ำทางบก มีสวนผลไม้นานาพันธุ์ สร้างชื่อเสียงเป็นที่นิยมบริโภคมากที่สุด คือ ส้มโอ ปลูกกันแพร่หลายในหลายอำเภอและผลไม้อื่นๆ อีกจำนวนมาก เป็นแหล่งผลิตสินค้าที่มีชื่อเสียง มีโบราณวัตถุ,โบราณสถานสำคัญทางพุทธศาสนา, มีประเพณีวัฒนธรรมที่ทรงคุณค่ามากมายหลายอย่าง สิ่งก่อสร้างทั้งสมัยเก่า สมัยใหม่จำนวนมาก ด้วยเหตุผลดังกล่าว จังหวัดนครปฐม ร่วมกับ หอการค้าจังหวัดนครปฐม โดยความร่วมมือจากองค์การบริหารส่วนตำบลไร่ขิง และวัดไร่ขิง จึงได้จัดงานวันส้มโอขึ้น ชื่องาน “วันส้มโอมณฑลนครชัยศรี” จังหวัดนครปฐม ครั้งที่ 9 ประจำปี 2550 บริเวณวัดไร่ขิง อ.สามพราน จ.นครปฐม ระหว่างวันที่ 20 ถึง 28 ตุลาคม 2550 การจัดงานวันส้มโอเพื่อเป็นการอนุรักษ์และพัฒนาคุณภาพ ส้มโอนครปฐม ซึ่งเป็นส้มโอที่มีรสหวานอร่อย มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักของผู้บริโภคทั้งในประเทศและตลาดต่างประเทศมานาน เพื่อเป็นการสนับสนุนส่งเสริมให้เกษตรกรได้มีการพัฒนาคุณภาพและเพิ่มผลผลิตเพื่อเป็นการส่งเสริมด้านสินค้าพื้นเมือง ผลผลิตของประชาชนในอำเภอ ทั้งอาหารคาว หวาน ของอุปโภคอื่นๆ มีผลิตและจำหน่ายอยู่มากมาย ให้เป็นที่รู้จักของประชาชนทั่วไปเพื่อเป็นการส่งเสริมด้านการท่องเที่ยวของจังหวัดนครปฐม โดยเฉพาะแหล่งท่องเที่ยวในเขตอำเภอสามพราน ซึ่งมีโบราณสถาน โบราณวัตถุ สถาปัตยกรรม ศิลปวัฒนธรรมและประเพณีของประชาชนลุ่มแม่น้ำนครชัยศรี (ท่าจีน) สืบทอดกันมาเป็นเวลานาน สมควรได้มีการอนุรักษ์ส่งเสริมและเผยแพร่ให้นักท่องเที่ยวได้รู้จักและมาเที่ยวชมกิจกรรม การส่งเสริมด้านการประชาสัมพันธ์และนำผลผลิตด้านการเกษตร ที่มีชื่อเสียงในอดีต คือส้มโอนครปฐม และผลไม้อื่นๆ เป็นหลัก มาจำหน่ายเผยแพร่ จัดกิจกรรมเกี่ยวกับส้มโอเปิดโอกาสให้พ่อค้าแม่ค้า เกษตรกรในท้องถิ่น ได้นำสินค้าผลผลิตของตน มาแสดงเผยแพร่จำหน่ายแก่ประชาชนทั่วไป ทำให้เกิดรายได้แก่ท้องถิ่นมากขึ้น ทำให้เกิดการพัฒนาด้านการท่องเที่ยวจังหวัดนครปฐม ทำให้เกษตรกรได้เกิดความสำนึกและอนุรักษ์การปลูกส้มโอมากขึ้น ส้มโอนครชัยศรี ซึ่งปลูกในอำเภอนครชัยศรี อำเภอสามพราน และอำเภอพุทธมณฑล ของจังหวัดนครปฐม เป็นผลไม้ที่กรมทรัพย์สินทางปัญญาออกสิทธิบัตร “ผลไม้บ่งชี้ทางภูมิศาสตร์” การเลือกซื้อส้มโอนครชัยศรี ส้มโอนครชัยศรีที่นิยมปลูกและนิยมบริโภค มีอยู่ 5 สายพันธุ์ ได้แก่1 ส้มโอพันธุ์ทองดี รสชาติดีหวานนำอมเปรี้ยวเล็กน้อยไม่มีรสขมและรสซ่า เนื้อสีขาวอมชมพูฉ่ำ รูปทรงกลมแป้น เปลือกผิวบาง มีต่อมน้ำมันเล็ก ชาวจีนนิยม เพราะสีเนื้อคล้ายสีทับทิม ไหว้เจ้าก็เป็นมงคล บริโภคก็อร่อยติดใจ 2 ส้มโอพันธุ์ขาวน้ำผึ้ง รสชาติหวานอมเปรี้ยว เนื้อสีขาวอมเหลืองเล็กน้อยคล้ายน้ำผึ้ง รูปทรงกลมนูน เปลือกผิวบาง มีต่อมน้ำมันใหญ่ เนื้อแน่นน้ำหนักดี ไม่มีรสขมและรสซ่า แก่จัดเนื้อแห้งถูกคอคนไทย ต่างชาติก็นิยม 3 ส้มโอพันธุ์ขาวพวง รสชาติเปรี้ยวนำ ลักษณะลูกหัวจุกจะยาว(คล้ายลูกน้ำเต้า) ส่งออกดีชาวจีนชอบ เหมือนผลน้ำเต้าไหว้เจ้าเป็นมงคลแก่ครอบครัว บริโภคก็ได้วิตามิน 4 ส้มโอพันธุ์ขาวแป้น รสชาติหวานอมเปรี้ยว ลักษณะผลคล้ายพันธุ์ทองดี เนื้อสีขาว ความนิยมในตลาดลดลงมาก 5 ส้มโอพันธุ์ขาวหอม รสเปรี้ยวนำ ลักษณะผลใหญ่ เปลือกบาง น้ำหนักดี
ส้มโอนครปฐม ซึ่งปลูกในอำเภอนครชัยศรี อำเภอสามพราน และอำเภอพุทธมณฑล ของจังหวัดนครปฐม จะเรียกกันว่าส้มโอนครชัยศรี เป็นผลไม้ที่กรมทรัพย์สินทางปัญญาออกสิทธิบัตร "ผลไม้บ่งชี้ทางภูมิศาสตร์" การเลือกซื้อส้มโอนครชัยศรีส้มโอนครชัยศรีที่นิยมปลูกและนิยมบริโภค
มีอยู่ 6 สายพันธุ์ ได้แก่
1. ส้มโอพันธุ์ทองดี ทรงผลกลมแป้น ไม่มีจุก ผลโตขนาดปานกลาง ขั่วผลมีจีบบ้างเล็กน้อย บริเวณก้นผลเรียบเว้าเล็กน้อย ผิวเรียบ สีเขียวเข้ม ต่อมน้ำมันเล็กละเอียด ชิดกัน เปลือกผลบาง ด้านในสีขมพูเรื่อ ๆ ผลหนึ่งมี ๑๔ – ๑๖ กลีบ ผนังกลีบสีชมพูอ่อน เนื้อมีสีชมพู กุ้งเบียดกันแน่น เนื้อนิ่ม ฉ่ำน้ำ รสชาติหวานออมเปรี้ยว นิยมบริโภคภายในประเทศ ส่งขายต่างประเทศ ปลูกมากที่อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม และอำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี และจังหวัดอื่น ๆ ประปราย
2. ส้มโอพันธุ์ขาวน้ำผึ้ง รสชาติหวานอมเปรี้ยว เนื้อสีขาวอมเหลืองเล็กน้อยคล้ายสีน้ำผึ้ง รูปทรงกลมนูน เปลือกผิวบาง มีต่อมน้ำมันใหญ่ เนื้อแน่นน้ำหนักดี ไม่มีรสขมและรสซ่า แก่จัดเนื้อแห้งถูกคอคนไทย ต่างชาติก็นิยม ผลมีลักษณะกลมสูง ขนาดค่อนข้างใหญ่ แต่ไม่มีจุกให้เห็นเด่นชัดนักเหมือนพันธุ์ขาวพวง เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 18 เซนติเมตร ความสูงประมาณ 15-20 เซนติเมตร น้ำหนักเฉลี่ยประมาณ 1.8-2.5 กิโลกรัม ด้านก้นผลจะเรียบ มีต่อมน้ำมันเล็ก มีสีเขียวเข้ม เปลือกหนาปานกลาง ผลหนึ่งจะมีประมาณ 12 กลีบ กลีบสามารถแยกออกจากกันได้ง่าย แกะเนื้อออกจากเยื้อหุ้มกลีบได้ง่าย เนื้อสีขาวอมเหลืองคล้ายสีน้ำผึ้ง กุ้งเนื้อขนาดใหญ่ น้ำมากแต่ไม่แฉะ รสชาติดีหวานนำอมเปรี้ยวเล็กน้อย ไม่มีรสขม และรสซ่า เนื้อสีขาวอมชมพูฉ่ำ ความหวานประมาณ 10 องศาบริกซ์ เมล็ดไม่มาก นิยมบริโภคและปลูกทั่วไป ทุก ๆ ภาคของประเทศ ชาวจีนนิยม เพราะสีเนื้อคล้ายสีทับทิม ไหว้เจ้าก็เป็นมงคล บริโภคก็อร่อยติดใจ
3. ส้มโอพันธุ์ขาวพวง ผลมีลักษณะทรงกลมสูง มีจุกสังเกตเห็นเด่นชัด มีจีบบริเวณจุก ผลขนาดโตปานกลาง เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ ๑๓ – ๑๕ เซนติเมตร สูง ๑๕ – ๑๘ เซนติเมตร จุกสูง ๑.๕ - ๒ เซนติเมตร ด้านก้นผลเว้าเล็กน้อย ต่อมน้ำมันใหญ่อยู่ห่างกัน ผิวเรียบ สีเขียวอมเหลือง ผลหนึ่งจะมีประมาณ ๒ – ๑๔ กลีบ ลีบแยกออกจากกันง่าย เนื้อกุ้งมีสีขาวถึงขาวอมเหลือง น้ำมากแต่ไม่แฉะ รสชาติเปรี้ยวอมหวาน ความหวานประมาณ ๑๐ องศาบริก ถ้าแก่จัดรสหวานมากกว่าเปรี้ยว ลักษณะลูกหัวจุกยาว (คล้ายลูกน้ำเต้า) เนื้อสีขาวอมเหลืองอ่อนๆ ส่งออกดีชาวจีนชอบ เพราะเหมือนผลน้ำเต้า เมล็ดไม่มาก นิยมใช้ในเทศกาลไหว้พระจันทร์ เพราะมีรูปทรงที่สวยงาม เป็นพันธุ์ที่ส่งขายต่างประเทศ ปลูกกันมากที่อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม และจังหวัดปราจีนบุรี
4. ส้มโอพันธุ์ขาวแป้น ผลมีลักษณะกลมแป้น ไม่มีจุก ขนาดผลโตปานกลาง เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ ๑๒ – ๑๕ เซนติเมตร สูง ๑๐ – ๑๒ เซนติเมตร ด้านก้นผลเว้าเล็กน้อย ผิวเรียบ เปลือกผลหนาประมาณ ๒ เซนติเมตร ผลหนึ่งมีประมาณ ๑๓ – ๑๔ กลีบ กุ้งเนื้อมีสีขาวอมเหลือง รสชาติหวานอมเปรี้ยว ความหวานประมาณ ๑๐ – ๑๐.๕ องศาบริก เมล็ดลีบ ลักษณะลูกหัวจุกสั้น ส่วนผลคล้ายพันธุ์ทองดี เนื้อสีขาว นิยมบริโภคภายในประเทศ ปลูกกันมากที่จังหวัดนครปฐมและจังหวัดราชบุรี
5. ส้มโอพันธุ์ขาวหอม รสเปรี้ยวนำ ลักษณะผลใหญ่ เปลือกบาง น้ำหนักดี ส้มโอพื้นบ้านอย่างขาวพวงนิยมนำไปทำเป็นยำส้มโอ ส้มโอทองดีเป็นพันธุ์เดียวที่มีเนื้อสีชมพู ส้มโอขาวน้ำผึ้ง กับขาวหอม ทรงสูง ดูยากกว่าชนิดอื่นๆ ถ้าปอกแล้วจะพบว่า ส้มโอขาวหอมเนื้อกรอบแข็ง รสหวาน แต่ขาวน้ำผึ้งเนื้อนิ่มและหวานกว่า ส้มโอที่แก่จัดเกินไปเนื้อจะกลายเป็น
เม็ดกรอบๆ แข็งๆ ไม่มีน้ำ เรียกว่า เป็นเนื้อข้าวสาร
6 ส้มโอทับทิมสยาม หรือ PUMELO SHADDOCKCITRUS MAXIMA (BURMF.) MERR (C.GRANDIS (LINN.) OSBECK) อยู่ในวงศ์ RUTACEAE เป็นไม้ยืนต้น สูง 5-10 เมตร แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มกว้าง ใบมีลักษณะประจำพันธุ์คือ เป็นรูปรีกว้าง ปลายใบแหลม โคนเกือบมน ใบมีขนาดใหญ่ “ผล” กลมรี มีขนาดใหญ่มาก เส้นรอบผลวัดได้ประมาณ 16–22 นิ้วฟุต หัวเป็นจีบชัดเจน เปลือกผลบางและนิ่มทำให้ขนส่งระยะทางไกลๆจะช้ำได้ง่าย เนื้อใน หรือ “ถุงน้ำ” เป็นสีแดงเข้มหรือสีชมพูเข้มสวยงามน่าชมมาก รสชาติหวานไม่มีรสขมเจือปนเลยตามที่กล่าวข้างต้น รับประทานอร่อยมาก มีเมล็ดไม่มากนัก ติดผลดกปีละครั้งตามฤดูกาล ขยายพันธุ์ทั่วไปด้วยเมล็ดตอนกิ่ง ทาบกิ่งและเสียบยอด
ตารางเปรียบเทียบลักษณะต่าง ๆ ของส้มโอแต่ละพันธุ์
ที่มา : เทคนิคการเลือกซื้อ เลือกทานส้มโอรสชาดอร่อย
http://research.rae.mju.ac.th/raebase/index.php/knowledge/blog2/fruity/543-somo544
การเตรียมแปลง
ขั้นตอนเบื้อต้นที่มีความสำคัญอย่างยิ่งคือการเตรียมดินเริ่มจากการปรับพื้นที่แปลงให้เรียบตากดินไว้ 1 เดือน จากนั้นยกร่องแปลงปลูกโดยใช้แบ็คโฮ ทำหลังร่องให้มีความกว้างประมาณ 6 เมตร เสร็จแล้วตากดินไว้อีก 1 เดือน เพื่อให้ดินสุก มีความร่นซุย ต้นทุนคร่าวๆในการเตรียมแปลงราคาเหมาไร่ละ 5,000 บาท
การเตรียมหลุมปลูก
หลุมปลูกควรมีขนาดความกว้างประมาณ 0.5 เมตร ขุดหลุมแยกดินบนและดินล่างไว้แยกกัน กองไว้ปากหลุม หากสวนไหนมีเวลาก็ควรแล้วตากดินทิ้งไว้ประมาณ 1 - 2 เดือน เพื่อให้แสงแดดฆ่าเชื้อโรคเชื้อราต่างๆ ที่อาศัยอยู่ในดิน ผสมดินปนกับปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก เศษใบไม้ หญ้าแห้ง และบางส่วนของดินชั้นล่าง แล้วกลบลงไปในหลุมจนเต็มปากหลุม นำกิ่งพันธุ์ส้มโอที่เตรียมไว้ปลูกตรงกลางหลุม โดยให้ระดับของดินอยู่เหนือตุ้มกาบมะพร้าว กิ่งตอนเล็กน้อย หรือถ้าเป็นกิ่งตอนที่ชำแล้วให้ระดับพอดีกับระดับดินที่ชำ แล้วใช้ไม้หลักปักให้ถึงก้นหลุมเพื่อกันลมโยก รดน้ำให้ชุ่ม หาวัสดุพรางแสงแดด เช่น ทางมะพร้าว หรือกิ่งไม้ที่มีใบใหญ่พรางแสงแดด
การตัดแต่งกิ่ง
ควรตัดแต่งกิ่งที่ขึ้นแข่งกับลำต้นให้หมด รวมทั้งกิ่ง ที่ไม่ได้ระเบียบ กิ่งที่มีโรคแมลงทำลายออกทิ้ง การตัดแต่งกิ่งควร ทำด้วยความระมัดระวังอย่าให้กิ่งฉีก หลังจากตัดแต่งกิ่งควรใช้ ยากันเชื้อราหรือปูนกินหมากผสมน้ำทาตรงรอยแผลที่ตัด เพื่อกันแผลเน่าเนื่องจากเชื้อรา
การออกดอกของส้มโอ
ถ้าปล่อยให้ส้มโอออกช่วงเดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ (ขึ้นน้ำและเปิดตาดอกเดือนธันวาคม) ก็จะเป็นส้มปีหรือส้มตามฤดูกาล ซึ่งส้มโอทองดีหลังออกดอกนับไปอีกราว 7.5-8 เดือน จึงจะแก่เก็บเกี่ยวผลผลิตได้ ถ้าเป็นส้มโอขาวแตงกวา อายุจะสั้นกว่าราว 7 เดือน ก็จะเก็บเกี่ยวได้ แต่ถ้าเป็นส้มโอนอกฤดูกาลก็จะต้องให้ออกดอกมาก่อนหน้านี้ เช่น บังคับให้ออกดอกมาในช่วงเดือนมิถุนายน-ตุลาคม ก็แล้วแต่เกษตรกรว่าจะวางแผนให้ออกช่วงเดือนไหน ขึ้นอยู่กับการวางแผนของตัวเกษตรกรเอง
การทำส้มโอนอกฤดูกาล นอกจากมีความเข้าใจเบื้องต้นเรื่องของนิสัยธรรมชาติของส้มโอสายพันธุ์ที่ตนเองปลูก เกษตรกรก็ต้องอาศัยดวงจากธรรมชาติอีกด้วย ซึ่งนิสัยส้มโอทุกสายพันธุ์จะออกดอกติดผลปีละ 2 รุ่น โดยรุ่นแรกออกดอกเดือนธันวาคมถึงมกราคม ผลแก่เก็บเกี่ยวเดือนสิงหาคม-กันยายน (ดกมาก) รุ่นสองออกดอกเดือนสิงหาคม-กันยายน ผลแก่เก็บเกี่ยวเดือนมีนาคมถึงเมษายน (ดกน้อยกว่ารุ่นแรก) แต่ผลรุ่นสองมีคุณภาพดีกว่ารุ่นแรกเพราะผลแก่ตรงกับช่วงแล้ง ถ้าต้องการทำให้ผลรุ่นแรกดีเหมือนรุ่นสองจะต้องควบคุมปริมาณน้ำ โดยเฉพาะน้ำใต้ดินโคนต้นให้ได้เท่านั้น
ระยะออกดอกถึงระยะติดผลอ่อน
ต้องให้น้ำส้มโออย่างสม่ำเสมอตลอดระยะเวลาการเลี้ยงผลบนต้น แต่ควรจะเว้นการให้น้ำในวันที่ดอกบานเพื่อลดการร่วงของดอก หมั่นเดินสำรวจการทำลายโรคและแมลง เพราะถือว่าเป็นระยะที่สำคัญ ส้มโอจะค่อนข้างบอบบางต่อการทำลาย ควรหลีกเลี่ยงการใช้สารป้องกันกำจัดโรคและแมลงช่วงที่ดอกส้มโอบาน แมลงศัตรู เช่น “เพลี้ยไฟ” หากมีการระบาดมากจะทำให้ใบหงิกงอ ดอกอ่อนร่วง หรือผลอ่อนร่วง ผลอ่อนทรงบิดเบี้ยว มีรอยแผลสีเทาเงินที่ผิวผล ทำให้ผลมีการเจริญเติบโตช้าและต้องร่วงหล่นไปก่อนการเก็บเกี่ยว ควรเด็ดผลทำลายทิ้งไป
อุประสรรค์และปัญหาอะไรบ้างที่เป็นตัวแปรสำคัญในการให้ผลผลิต
ซึ่งในเดือนธันวาคมของทุกปี ชาวสวนจะมีการสกัดน้ำ คือ การไม่ให้น้ำเขาเลยประมาณครึ่งเดือนถ้าฝนไม่ตก หลังจากนั้นประมาณเดือนมกราคม จะขึ้นน้ำทุกวันเพื่อให้ส้มโอแตกยอด ออกดอก ให้ผลผลิต ช่วงนี้ก็จะมีการปล่อยน้ำเสียจากโรงงานออกมาทุกปี นั้นคือจะมีผลต่อชาวสวนอย่างมาก ทำให้ดอกที่กำลังออกไม่สามารถติดผลได้ หรือ ต้นจะสลัดดอกล่วงหมด แม้ว่าจะมีการร้องเรียนไปแล้วหากแต่ก็ยังไม่ได้รับการปรับปรุงแก้ไขในส่วนนี้เลย ทุกวันนี้ชาวสวนต้องอาศัยน้ำฝนในการเยี่ยวยาต้นส้มโอในสวนเท่านั้น
ผลผลิต และปัจจัยที่ทำให้ส้มโอนครชัยศรียังคงได้รับความนิยมของผู้บริโภคอยู่ในปัจจุบันนี้
สำหรับผลผลิตชาวสวนจะพยายามคัดผลที่สวยส่งเข้าล้งเพื่อบรรจุกล่องแล้วส่งออก ซึ่งจะทำให้ได้ราคาที่ดีกว่า ด้านราคาขาย พันธุ์ขาวน้ำผึ้งเส้นผ่าศูนย์กลางขนาด 19 นิ้วขึ้นไปเป็นเบอร์ 1 ราคา 100-120 บาท และถ้าต่ำลงมา 12-19 นิ้ว เป็นเบอร์ 2 สายพันธุ์ทองดี 17 นิ้วขึ้นไปเป็นเบอร์ 1 ราคา 50-60 บาท และถ้า 17 นิ้วลงมาตีเป็นเบอร์ 2
ส่วนปัจจัยที่ทำให้ส้มโอนครชัยศรียังคงได้รับความนิยมของผู้บริโภคอยู่ในปัจจุบันนี้ คือการที่เกษตรกรสามารถรวมกลุ่มกันผลิต มีการพูดคุยกันในกลุ่มผู้ปลูกตกลงเรื่องราคาว่าเราควรจะปล่อยขายที่ราคาเท่าไรเพื่อให้เกิดการคุ้มทุน และมีผลกำไร นอกจากนี้ปัจจุบันมีล้งที่ทำเชิงส่งออกเกินขึ้นมามากทำให้เกษตรกรมีทางเลือกมากขึ้น ไม่เหมือนเมื่อก่อนที่มีแค่ 2 ล้ง เกษตรกรไม่มีทางเลือกต่อรองราคาก็ไม่ได้ ก็จำเป็นต้องขาย เป็นต้น
ส้มโอนครชัยศรี ที่ปลูกในอำเภอสามพราน อำเภอนครชัยศรี มีรสหวานอร่อย เป็นที่ต้องการของตลาดทั่วไป นับเป็นพืชเศรษฐกิจที่สร้างรายได้ให้กับเกษตรกร และมีขายอยู่ทั่วไปทั้งจังหวัด แต่ว่าสวนในนครปฐมเองก็เหลือน้อยเต็มที เนื่องจากปัจจุบันเกษตรกรหันไปปลูกพืชชนิดอื่นที่ให้ผลเร็ว หรือใช้ที่ดินจัดสรรเป็นที่อยู่อาศัยมากขึ้น ทำให้พื้นที่ปลูกส้มโอลดลงจำนวนมาก ดังนั้นจึงมีผู้นำส้มโอจากถิ่นอื่นๆ มาขายด้วย ซึ่งเลือกยากเพราะ ส้มโอมีลักษณะที่คล้ายกัน จะได้ส้มโอนครชัยศรีแท้ๆ จึงต้องขึ้นอยู่กับความซื่อสัตย์ของผู้ค้าด้วย โดยทั่วไปการเลือกซื้อส้มโอ ควรเลือกที่มีผิวเหลืองจัด ผิวเต่ง ตาน้ำมันถ่างใหญ่ ก้นนิ่มแม้จะอยู่กับต้น แต่ถ้าตัดหลายวันก้นก็นิ่มได้ แต่ผิวจะไม่เต่ง
เนื่องจากปัญหาดังกล่าว ฝ่ายผู้เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและเอกชนจึงเห็นควรให้มีการจัดงานวันส้มโอขึ้น เพื่อเป็นการกระตุ้นส่งเสริมให้เกษตรกรหันมาปลูกส้มโอ และมีการพัฒนาพันธุ์ให้ได้มาตรฐาน เป็นที่ต้องการของตลาดต่างประเทศ รวมทั้งเพื่อประชาสัมพันธ์ชื่อเสียงส้มโอนครชัยศรีให้เป็นที่รู้จักและบริโภคของประชาชนทั่วไป ตลอดจนเป็นสินค้าส่งออกมากยิ่งขึ้น
อ้างอิง
1 กลุ่ม สว. (ผู้สูงวัย) ศูนย์เรียนรู้เทศบาลนครนครปฐม. 2007. ส้มโอมณฑณนครชัยศรี. https://www.gotoknow.org/posts/135961
2 กลุ่มนักศึกษาฝึกงาน มหาวิทยาลัยรามคำแหง คณะมนุษยศาสตร์ สาขาสารสนเทศศึกษา. 2553. ส้มโฮนครปฐม. หอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง. http://www.lib.ru.ac.th/journal/nakornpathom/nakhonpathom_som_o.html
3 ทวีศักดิ์ ชัยเรืองยศ. 2560. เกษตรอินเทรนด์ : ปลูกส้มโอทองดี ปลูกง่าย รสชาติหวาน รับประทานอร่อย ชาวจีนนิยมซื้อ. https://www.sentangsedtee.com/farming-trendy/article_28406
4 แทน ธันยวีร์ [ นิตยสารรักษ์เกษตร ]. 2558. ส้มโอนครชัยศรี มาตรฐานพรีเมี่ยม ของดี จ.นครปฐม. http://tantai24.blogspot.com/2015/09/blog-post.html
5 เทคนิคการเลือกซื้อเลือกทานส้มโอรสชาดอร่อย องค์ความรู้ทางการเกษตร สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ http://research.rae.mju.ac.th/raebase/index.php/knowledge/blog2/fruity/543-somo544
6 "ส้มโอทับทิมสยาม" กับที่มาพันธุ์หวานสีเนื้อสวย https://www.thairath.co.th/content/648227